Chuyện kể một thiền sinh đang công phu thì một con quỷ xấu xí
Chuyện kể một thiền sinh đang công phu thì một con quỷ xấu xí, kinh khiếp với một cái miệng như chậu máu hiện ra trước mặt làm rối loạn sự tâp trung của mình. Thiền sinh đầu tiên làm ngơ thì con quỷ nhảy múa trêu nghẹo. Thiền sinh đọc chú trấn áp thì con quỷ phùng mang trợn mắt đe dọa. Thiền sinh đổi đề mục tập trung thì cứ đổi cái gì, đề mục cũng thành quỷ. Lấy đề mục hơi thở, thì thiền sinh ngửi thấy hơi thở hôi thối phì phò của quỷ. Lấy đề mục ánh sáng, thì trong vùng sáng toàn hình quỷ làm trò. Lấy đề mục âm thanh, thì nghe thấy quỷ rên rỉ khi đau khổ khi khoái lạc. Lấy đề mục vị giác, thì trong miệng toàn máu mủ tanh tưởi bầy nhầy của quỷ. Cuối cùng. . . cũng theo chuyện kể, thiền sinh đứng dậy và . . . nhảy vào miệng con quỷ. Con quỷ biến mất.
Đây là nghịch lý của việc đối trị hay nói đúng hơn là giải thoát khỏi nỗi khổ đau của cuộc đời, hay nói cụ thể hơn là bất cứ một cảm giác hay cảm xúc bất ưng ý nào trên thân hay trong tâm. Không thể làm ngơ mà cũng không thể trấn áp. Càng làm ngơ, nó cứ quay trở lại; càng trấn áp, nó phản ứng lại càng mạnh. Sử dụng bao nhiêu cơ chế phòng vệ để dồn nén dù ý thức hay vô thức thì nó “bị bịt chỗ này lại xì ra chỗ khác.” Còn chạy trốn bằng công việc, ma túy, rượu bia, tình dục, . . . thì cuối cùng cũng nghe . . . mùi khổ đau. Trong đêm càng chạy thì nghe tiếng bước chân đuổi theo càng dồn dập. Thế mà, nếu ngồi xuống với cảm thọ này không phán đoán, không rên rỉ, không oán thán mà chỉ trải nghiệm trọn vẹn với nó, cụ thể hơn là chấp nhận sự hiện diện của nó và cẩn thận chú tâm quan sát nó thì nó lại lặng lẽ ra đi. Đến gần nó thì nó đi xa.
À đây không phải là lập ngôn triết lý theo kiểu aphorism cũng không phải một diễn dịch nào từ sách vở. Đây kinh nghiệm điều hòa cảm xúc của tôi.
